آیا تا به حال به جملاتی که در ذهن‌تان با خودتان تکرار می‌کنید دقت کرده‌اید؟ جمله‌هایی مانند: «من به درد این کار نمی‌خورم»، «حتماً باز خرابش می‌کنم» یا «همیشه بدشانسی می‌آرم»؟
این‌ها نمونه‌هایی از افکار ناکارآمد هستند؛ همان گفت‌وگوهای درونی که در رویکرد شناختی ـ رفتاری (CBT) به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل شکل‌دهنده‌ی احساسات و رفتار ما شناخته می‌شوند.
« ذهن، مفسر ماجراهاست »
در CBT ما یاد می‌گیریم که وقایع بیرونی به خودی خود باعث ناراحتی یا اضطراب نمی‌شوند، بلکه تفسیر ما از آن‌ها عامل اصلی ایجاد احساسات منفی است.
مثلاً دو نفر ممکن است با یک اتفاق مشابه مواجه شوند (مثلاً نقد شدن در جمع)، اما یکی ناراحت و مضطرب شود، در حالی که دیگری آن را فرصتی برای یادگیری ببیند.
« افکار خودآیند چه هستند؟ »
ما در طول روز، صدها فکر ناخودآگاه داریم که سریع و خودکار از ذهنمان می‌گذرند. بسیاری از این افکار حتی آن‌قدر تکراری و قدیمی‌اند که دیگر متوجه‌شان نمی‌شویم. اما این افکار تأثیر عمیقی بر خلق‌وخو و رفتار ما دارند.
چند نمونه از افکار خودآیند منفی رایج:
«اگه اشتباه کنم، همه مسخره‌م می‌کنن.»
«دیگران همیشه بهتر از من عمل می‌کنن.»
«من هیچ‌وقت موفق نمی‌شم.»
« تغییر افکار، تغییر زندگی »
در جلسات درمان شناختی‌رفتاری، یکی از مهم‌ترین مراحل، شناسایی افکار ناکارآمد و سپس به‌چالش‌کشیدن آن‌ها است.
درمانگر به شما کمک می‌کند تا متوجه شوید چطور برخی از باورهای ریشه‌دار (مثل احساس بی‌ارزشی یا ترس از طرد شدن) پشت این افکار خودآیند پنهان شده‌اند.
سپس با تمرین‌هایی مانند:
ثبت افکار روزانه
بازسازی شناختی
استفاده از جدول افکار
به مرور یاد می‌گیرید افکار منفی را به چالش. بکشید و جایگزین‌های واقع‌گرایانه‌تری برایشان بیابید.
نتیجه نهایی: ذهنی آگاه‌تر، زندگی روان‌تر
درمان شناختی ـ رفتاری به شما کمک می‌کند تا مسئولیت گفتوگوی درونی‌تان را به دست بگیرید. یاد می‌گیرید که ذهن‌تان را به جای دشمن، به یک همراه تبدیل کنید؛ همراهی که حامی‌تان باشد، نه منتقدی همیشگی.
نویسنده: رضا کاکرودی | روانشناس بالینی و روان‌درمانگر (CBT)
برای رزرو نوبت مشاوره آنلاین، لطفاً از طریق واتساپ پیام دهید:
من رضا کاکرودی هستم، روانشناس بالینی و روان‌درمانگر با رویکرد شناختی‌ـ‌رفتاری (CBT). این وبلاگ رو برای به‌اشتراک‌گذاشتن تحلیل‌های روان‌شناختی، تکنیک‌های خودیاری و مطالب علمی در زمینه سلامت روان راه‌اندازی کرده‌ام. تلاش می‌کنم محتوایی ساده، کاربردی و دقیق ارائه بدم که هم به درد عموم مردم بخوره، هم برای کسانی که به رشد فردی یا درمان فکر می‌کنن، مفید باشه.
برای رزرو جلسه مشاوره حضوری یا آنلاین می‌تونید از لینک زیر استفاده کنید:
·
1404/2/30 09:56
·
